Gont bitumiczny, gonty papowe

Wybierając materiał na pokrycie dachowe, należy zwrócić uwagę na to, jak bardzo produkt będzie odporny na czynniki zewnętrzne i uszkodzenia mechaniczne w czasie, a także na łatwość jego montażu. Jednym z rodzajów pokrycia dachowego, które nadaje się do każdego budynku, jest gont. Produkty drewnopochodne są dobrym wyborem dla budynków o wysokich standardach jakościowych, ponieważ chronią przed żywiołami naturalnymi, takimi jak śnieg, deszcz czy grad.

Gonty dachowe to pokrycie dachowe składające się z pojedynczych, zachodzących na siebie elementów. Elementy te są zazwyczaj płaskimi, prostokątnymi kształtami, układanymi w szeregu od dolnej krawędzi dachu w górę, przy czym każdy kolejny szereg zachodzi na złącza znajdujące się poniżej. Gonty wykonuje się z różnych materiałów, takich jak drewno, łupek, kamień, włókno cementowe, metal, tworzywo sztuczne i materiały kompozytowe, np. gonty bitumiczne.

Pochodzenie gontów

Pierwsze znane zastosowanie gontów dachowych miało miejsce w IV wieku p.n.e. w Chinach, gdzie były one wykonywane z kory umieszczonej w nakładających się rzędach na drewnianych budynkach. Niektórzy uważają, że najwcześniejszy przykład użycia gontów drewnianych znaleziono w Niemczech w III–IV w. p.n.e., gdzie używano ich do krycia dachów budynków. Prawie wszystkie domy pierwszych osadników w Ameryce Północnej miały dachy kryte strzechą lub darnią, które nie były wodoodporne i z wiekiem ulegały zniszczeniu. Niemieccy i skandynawscy osadnicy używali łupanych bali jako gontów, które miały ograniczoną trwałość z powodu gnicia i insektów.

Gont bitumiczny – najpopularniejszy materiał na pokrycia dachowe

Gonty bitumiczne są najbardziej rozpowszechnionym pokryciem dachowym. Żywotność gontów bitumicznych wynosi 15–30 lat. Składają się one z organicznego filcu lub materiału z włókna szklanego pokrytego asfaltem, który może być wzmocniony włóknem szklanym dla dodatkowej ochrony. Mata organiczna jest nasączana asfaltem, pokrywana granulatem mineralnym, a następnie utwardzana termicznie. Ten elastyczny materiał łatwo dopasowuje się do konturów różnych wzorów i kształtów dachów. Dostępne są gonty w nieregularnych kształtach, w rozmiarach 30–91 cm szerokości i w różnych grubościach, aby zapewnić zróżnicowany stopień ochrony przed warunkami atmosferycznymi. Gonty posiadają walory estetyczne i znajdują zastosowanie na domach wszystkich typów, od najmniejszych bungalowów do największych rezydencji i od najprostszych użytkowych stodół słupowych do najbardziej ozdobnych kościołów i katedr. Kolejnymi zaletami, które znacząco wpływają na efektywność tego materiału, są wysokie parametry przeciwwilgociowe oraz trwałość. Gonty dostępne są praktycznie we wszystkich marketach budowlanych, które dysponują szerokim wachlarzem przeróżnych wariantów gontów w atrakcyjnych cenach.

Łatwość montażu poszczególnych elementów przy użyciu gontów dachowych

Aby woda nie przedostawała się do wnętrza dachu, na płytach poszycia układa się warstwę płyt bitumicznych. Powinny one mieć co najmniej 20 cm szerokości i zachodzić na siebie, aby nie dostawała się do nich wilgoć. Warstwę podkładową i izolację przykrywa się warstwą papy asfaltowej. W okolicach okapu i przyłączy kominowych stosuje się taśmy uszczelniające, które zatrzymują wodę deszczową na zewnątrz.

Pierwszym krokiem w instalacji tego typu pokrycia dachowego wymagana jest niewielka wiedza na ten temat i kilka niezbędnych narzędzi. Minimum stanowi młotek i gwoździe. Warto również zainwestować w kredę, obcinarkę i/lub zdzieraczkę do łupków. Następnie należy przygotować dach do instalacji gontów dachowych, usuwając wszystkie zanieczyszczenia, które nagromadziły się na nim przez lata. W trakcie tego procesu trzeba sprawdzić, czy na połaciach dachowych nie ma żadnych problemów, takich jak przegniłe obszary lub przecieki, i naprawić je przed rozpoczęciem instalacji nowych gontów.

Gdy dach jest już czysty i suchy, wolny od wszelkich problemów i przeszkód, nadszedł czas na zamocowanie w konstrukcji dachu płyt OSB (to trwały i płaski materiał, który bardzo dobrze sprawdza się jako podstawa instalacji), a następnie próbne obłożenie płytami bitumicznymi w obrębie połaci dachowej. Pozwala to na sprawdzenie pracy w trakcie i dokonanie wszelkich potrzebnych poprawek przed przybiciem każdej kolejnej warstwy. Po przetestowaniu kilku warstw gontów na dachu nadszedł czas, aby rozpocząć ich trwałą instalację za pomocą gwoździ ocynkowanych i młotka. Zaczynamy od jednego rogu dachu i kierujemy się w stronę drugiego końca, upewniając się, że każda nowa warstwa gontów prawidłowo zachodzi na poprzednią. Bardzo ważnym elementem konstrukcji są warstwy izolacyjne i nie należy ich pomijać, jeśli dach ma być szczelny i odporny na zróżnicowane temperatury. Wykończenie stanowi posypka piaskowa, która ma chropowatą strukturę. Jeśli dach jest spadzisty zapobiega to nagłemu zsuwaniu się mas śniegowych i chroni na przykład stojące na podjeździe samochody.

Czy warto stosować gonty bitumiczne?

Mocne dachy są pierwszą linią obrony przed żywiołami, zwłaszcza przed wodą. Woda jest ciężka, a jeśli dach jest płaski lub spadek dachu jest bardzo płytki, może to stanowić problem. Rozwiązaniem w tym przypadku są właśnie gonty dachowe. Dzięki lekkiej strukturze nie stanowią dodatkowego obciążenia stropów, a posypka mineralna, użycie masy bitumicznej, włókna szklanego i odpowiednia konstrukcja dachowa gwarantują wodoszczelność i trwałość. Są dostępne we wszystkich kształtach i rozmiarach, od tradycyjnych odmian łupkowych, które są używane od wieków w całej Europie, po bardziej nowoczesne rodzaje, które zostały opracowane dopiero niedawno. Każdy rodzaj gontu dachowego ma swoje zalety i wady, zarówno pod względem kosztów, jak i trwałości.

Podstawowym celem wykorzystania gontów dachowych jest przede wszystkim ochrona przed wodą. Najważniejsze jest, aby znaleźć takie, które pasują do naszego budżetu i są wystarczająco trwałe dla klimatu, w którym zostaną zastosowane. Ogólnie rzecz biorąc, jest kilka rzeczy, na które trzeba zwrócić uwagę przy wyborze gontów bitumicznych do wykończenia połaci dachu budynku mieszkalnego, jednak po przejściu przez ten proces gonty są w stanie przetrwać nawet około 40 lat. Niska cena, trwałość i możliwość wyboru w bogatej kolorystyce sprawiają, że to materiał tak popularny w budownictwie mieszkaniowym.